Moeite met spreken voor grote groepen? Zo reken je af met plankenkoorts!

Gemiddelde leestijd: 20 minuten

Alle ogen op jou gericht! Je zag er al ontzettend tegenop om voor die groep te spreken, en nu het zover is, gebeurt inderdaad waar je al zo bang voor was; de zenuwen maken zich meester van je! Je hebt moeite met spreken voor grote groepen!

Moeite met spreken voor grote groepen door microfoon

Je bent het ook helemaal niet gewend! En al die ogen die alleen op jou gericht zijn, maken je zenuwachtig, angstig en onzeker. Wat zullen al die mensen wel niet van me denken? 

Herkenbaar? Voor mij in ieder geval wel. En ook voor héél veel andere mensen! Je bent dus echt niet de enige, maar gelukkig kun je iets doen aan deze ‘plankenkoorts’! Wat? Dat leg ik je in deze blog haarfijn uit.

Online training blijvend zelfvertrouwen

Te veel last van zenuwen bij het spreken voor groepen? Ook jij kunt hier iets aan doen!

JA! Ik wil ontspannen en zelfverzekerd voor de groep staan!

Daar sta je dan voor die grote groep, alle ogen zijn op jou gericht en dan is het moment daar dat jij moet gaan spreken! Hoe je eruit ziet, wat je doet, wat je zegt: alles wordt door de hele groep waargenomen! Want jij staat in het middelpunt van de belangstelling.

Waarom heeft men moeite met spreken voor groepen?

Hoe komt het toch dat heel veel mensen moeite hebben met het spreken in het openbaar? Waarom voelen we ons zo ongemakkelijk en spelen zenuwen ons parten als we moeten spreken voor groepen? Hier zijn meerdere redenen voor:

  • Onzekerheid
  • Faalangst
  • Schaamte
  • Je voelt je als het ware bedreigd
  • Gebrek aan ervaring
  • Angst voor het oordeel van anderen

De oorzaak

Het is belangrijk om je te realiseren dat al deze redenen één overkoepelende oorzaak hebben, namelijk: een gebrek aan zelfvertrouwen.

Want wat als je vol zelfvertrouwen en dus zelfverzekerd door het leven gaat?

  • Ben je dan onzeker? 
  • Heb je dan last van faalangst?
  • Schaam je je dan voor jezelf? 
  • Voel je je dan bedreigd?
  • Maakt het dan uit dat je weinig ervaring hebt?
  • Maak je je dan druk over wat anderen van je denken? 

NEE, natuurlijk niet! Want als je vol zelfvertrouwen door het leven gaat, weet je dat je terecht en volledig vertrouwt op wie je bent en op wat je kunt.

Wat is plankenkoorts?

Moeite hebben met het spreken voor groepen of het spreken in het openbaar noemt men ook wel plankenkoorts, presentatieangst, spreekangst of podiumangst. Maar wat is de betekenis van plankenkoorts?

Plankenkoorts is een fobie voor het spreken of optreden in het openbaar.

Meestal wordt plankenkoorts heel specifiek in verband gebracht met het optreden bij toneel- of muziekvoorstellingen, maar dit moet toch echt breder geïnterpreteerd worden. Denk aan:

  • speeches
  • presentaties
  • voordrachten
  • jezelf voorstellen
  • spreekbeurt
  • je mening geven tijdens een vergadering

Met andere woorden: In elke situatie waarin veel ogen op jou gericht zijn als je moet spreken of optreden kun je last hebben van plankenkoorts.

Man is zenuwachtig omdat hij voor een groep moet spreken en heeft plankenkoorts

De voorbereiding van het spreken voor een groep

Een goede voorbereiding is het halve werk. Als je weet dat je moet spreken voor een groep, zorg dan voor een gedegen voorbereiding.

Als je goed voorbereid aan je speech, presentatie of voordracht begint,vermindert dit je faalangst en zul je relaxter op het ‘podium’ staan.

Door goed voor te bereiden bouw je zekerheid op. De kansen om te falen worden kleiner omdat je voorbereiding goed is.

Hier begint je voorbereiding mee!

Veel mensen beginnen hun voorbereiding meteen met de inhoud. Wat wil ik allemaal vertellen? Wat is relevant? Hoe kan ik dit het meest doeltreffend vertellen?

De inhoud is uiteraard waar het om draait, maar je moet je realiseren dat dit ‘slechts’ een onderdeel van je voorbereiding is! Als je van jezelf weet dat je moeite hebt met spreken voor groepen, moet je meer aspecten voorbereiden om zelfverzekerd voor de dag te komen.

Daarom adviseer ik je om de voorbereiding te beginnen met een inventarisatie van alle aspecten die je kunt voorbereiden! Deze aspecten schrijf je op en vink je af als je ze voorbereid hebt. Bijvoorbeeld:

  • Aantal aanwezigen

  • Samenstelling aanwezigen

  • Aantal zitplaatsen

  • Opstelling van de zitplaatsen

  • Is de ruimte geschikt?

  • Hoeveel pauzes?

  • Welke hulpmiddelen heb ik nodig? (beamer, whiteboard enz.)

  • Hulpmiddelen beschikbaar?

  • Hulpmiddelen in orde?

  • Koffie/thee?

  • Lunch?

Tips die je helpen bij de voorbereiding

Bereid jezelf goed voor! Als je er eenmaal staat, heb je misschien niet al je stress, angst en zenuwen in de hand, maar een gedegen voorbereiding helpt je hier absoluut bij en daar heb je invloed op.

Als je weet dat je alles gedaan hebt om jezelf goed voor te bereiden, ga je veel zelfverzekerder voor de groep staan. Om je te helpen bij de voorbereiding geef ik je 6 nuttige tips.

Tip 1: Lees je goed in!

Zorg ervoor dat je voldoende kennis hebt van het onderwerp waar je het over gaat hebben. Door boven de stof te staan ben je beter in staat om te improviseren op het moment dat je vastloopt. 

Voorbereiding spreken voor grote groep
Lees je goed in tijdens de voorbereiding!

Voldoende kennis zorgt er ook voor dat je zelfverzekerder voor de groep staat omdat je er bewust van bent dat je meer kennis van het onderwerp hebt dan je publiek. Je bent op die manier ook beter in staat om vragen te beantwoorden. En je zult merken dat je zelfvertrouwen en zelfverzekerdheid groeit bij elk antwoord dat je geeft. 

Tip 2: Breng structuur aan in je betoog

Je vindt het spannend om voor een groep te spreken dus een beetje houvast is erg prettig. Een goede structuur in je betoog zorgt voor deze houvast.

Schrijf van te voren de onderwerpen op papier en zorg daarbij voor een duidelijke en logische structuur. Doe dit zo overzichtelijk mogelijk want tijdens je ‘optreden’ zul je dit spiekbriefje regelmatig moeten raadplegen en dan is het wel handig dat je in één oogopslag kunt zien waar je bent.

Je zou er bijvoorbeeld voor kunnen kiezen om kaartjes te maken. Op elk kaartje staat een onderwerp die je eventueel kunt onderverdelen in sub-onderwerpen. Als je het onderwerp besproken hebt, is het tijd voor het volgende kaartje.

Als je gebruik maakt van powerpoint zet dan ook alleen de onderwerpen en sub-onderwerpen op de dia’s. Voorkom dat er ellenlange teksten op je dia’s staan want dan wordt het een voorleesbeurt.

Je kunt het systeem van de kaartjes ook heel goed combineren met een powerpointpresentatie.

Tip 3: Oefen het spreken voor een groep! (maar niet voor de spiegel!) 

Dit is waarschijnlijk de meest logische tip en behoeft eigenlijk ook geen uitleg. Door te oefenen vergroot je je zelfvertrouwen en ga je zelfverzekerder het ‘podium’ op. 

Wat je absoluut niet moet doen is oefenen voor de spiegel! Het risico van oefenen voor de spiegel is namelijk dat je je anders voor gaat doen dan je bent en dat je dus een (tenenkrommend) toneelstuk gaat opvoeren. 

Wat je absoluut niet moet doen is oefenen voor de spiegel!

Focus je op de inhoud en wees jezelf! Alleen dán kom je natuurlijk over. Het enige waar je de spiegel voor gebruikt is om te kijken of je er goed en verzorgd uitziet.  

Door het toespreken van je vrienden of familie ben je ook al aan het oefenen! En waar je het dan over hebt maakt helemaal niks uit.

Tip 4: Beweeg!

Je staat bol van de adrenaline want het moment dat je moet gaan spreken voor die grote groep is bijna daar. Die adrenaline is niet goed als je er te veel van hebt, want het doet je angst toenemen.

Je moet er dus voor zorgen dat je de overtollige adrenaline kwijt raakt. Dit doe je door even goed te bewegen. Als je beweegt maakt je lichaam namelijk endorfine aan en daar ga je je goed door voelen. 

Vlak voordat je daadwerkelijk gaat spreken voor die groep ga je dus bewegen. Je kunt bijvoorbeeld gaan wandelen, springen, hardlopen, fietsen of traplopen. 

Tip 5: Doe deze ademhalingsoefening!

Naast bewegen is het ook goed en effectief om je even bewust te focussen op je ademhaling. Ik raad je aan om de volgende ademhalingsoefening te doen:

Adem 4 seconden in door je neus en wacht 2 seconden voordat je gedurende 6 seconden uitademt door je mond. Doe dit 10 keer en focus je daarbij alleen op je ademhaling. 

Je zult merken dat je hier kalmer en meer ontspannen door wordt. 

Tip 6: Zeg tegen jezelf: “Dit wordt een groot succes!”

Dit is wat je veelvuldig tegen jezelf moet zeggen: “Dit wordt een groot succes en dit is ongelooflijk goed voor mijn persoonlijke ontwikkeling!” 

Spreken voor grote groep? Dat wordt een groot succes!!

Als je dit doet benader je de uitdaging waar je voor staat positief! Dit is veel constructiever dan wanneer je alleen de angst ervaart. 

Hoe je het er ook van af zult brengen, je leert er ontzettend veel van! Dus in die zin maakt het niet eens zoveel uit als je er niet heel veel van bakt. 

Tips die je helpen tijdens het spreken voor groepen

Ik hebt net 6 tips gelezen die jou bij de voorbereiding kunnen helpen. Maar wat als je er eenmaal staat? Wat kun je dan nog doen om jezelf relaxt te voelen? En ben ik ondanks mijn zenuwen nog wel in staat om aan deze tips te denken?

Don’t worry! De meeste tips die ik je hieronder geef voor tijdens het spreken, zijn namelijk ook prima voor te bereiden!

Tip 1: Zorg voor interactie

Als de situatie zich ervoor leent, maak het dan absoluut interactief. Dit gaat je echt helpen om steeds ontspannender voor de groep te staan. 

Interactie zorgt namelijk voor een levendige sfeer en je hebt écht contact met je publiek.  Met interactie voorkom je dat het een plenaire lezing wordt waarbij alleen jij aan het woord bent en dus alle ogen constant alleen op jou gericht zijn. 

En dit is niet moeilijk! Kijk maar eens naar deze simpele manieren waarop je voor interactie kunt zorgen:

  • Je stelt vragen (wijs eventueel iemand aan die het antwoord moet geven als niemand antwoord geeft)
  • Je gooit een stelling in de groep en vraagt wie het daar mee eens is (vingers)
  • Je zorgt voor een discussie of een debat (hier kun je de stelling weer voor gebruiken)
  • Doe een quiz over je onderwerp
  • Geef opdrachten (bv schrijf 3 dingen op die beter kunnen qua..) 
  • Laat een filmpje zien dat past bij je onderwerp (en vraag de meningen)
  • Zorg voor humor

Tip 2: Zorg dat je iets in je hand(en) hebt

Als ik zelf voor een groep moet spreken heb ik altijd óf een stift óf een kopje koffie in m’n hand. Bij mij zorgt dit ervoor dat ik meer ontspannen voor de groep sta omdat ik me geen zorgen hoef te maken over waar ik m’n handen laat. Het geeft me ook een soort van houvast.

Man heeft spiekbriefje in hand en is aan het spreken voor een groep
Iets in je hand hebben tijdens het spreken kan je helpen ontspannen

Als je gebruik maakt van kaartjes of je spiekbriefje heb je die natuurlijk al in je hand, ideaal!

Zorg er wel voor dat je niet te veel beweegt met datgene wat je in hand hebt. Dit kan namelijk afleiden en zelfs irritant worden. 

Tip 3: Gebruik dit alternatief voor oogcontact

Je hebt er dus al moeite mee dat al die ogen op je gericht zijn en dan zou je het ook nog erger voor jezelf maken door oogcontact te maken! Doe dit dan ook niet.

In plaats van de mensen recht in de ogen aan te kijken, kun je je beter focussen op de wenkbrauwen of op het stukje huid tussen de ogen! Dit valt absoluut niet op, je hebt nog steeds contact én je ziet nog steeds de non-verbale signalen.

In mijn blog ‘moeite met oogcontact tijdens een gesprek’ lees je nog veel meer nuttige informatie en tips over oogcontact. 

Tip 4: Begin met humor

Dit is een tip die je helpt om meteen het ijs te breken. Als je begint met een grap of een ander soort humor en je hebt de lachers op je hand, is de spanning weg en kun je veel relaxter spreken.

Mijn advies is wel om dit vooraf uit te proberen. Je moet zeker weten dat het echt grappig is! Je wil natuurlijk niet er een ontzettend pijnlijke stilte valt na je grap of humoristische opmerking want dan ga je het heel zwaar krijgen. 

Tip 5: Praat rustig!

Doe rustig aan! Het komt heel veel voor dat mensen door de zenuwen hun verhaal afraffelen. Neem je tijd en wees je bewust van het tempo waarmee je praat.

Je kunt rust inbouwen door bijvoorbeeld af en toe een slokje water te nemen of door een paar stappen te zetten. Dit geeft je ook weer even de tijd om na te denken.

De oplossing!

Ook jij kunt zonder blikken of blozen spreken voor grote groepen! Het enige wat je daarvoor nodig hebt is zelfvertrouwen! Zelfvertrouwen is de oplossing!

e-cursus blijvend zelfvertrouwen Logo

Wil jij vol zelfvertrouwen en volledig zelfverzekerd voor die groep staan? Je boeiende verhaal in geur en kleur vertellen? Vergroot dan je zelfvertrouwen!

Met zelfvertrouwen maakt het je namelijk helemaal niks uit wat al die mensen van je denken en sta je relaxt voor die groep! Sterker nog: je geniet zelfs van de aandacht!

Je zelfvertrouwen vergroot je eenvoudig, effectief én op een leuke manier met de e-cursus Blijvend Zelfvertrouwen! In slechts 12 weken vergroot je merkbaar en blijvend je zelfvertrouwen! Al meer dan 15000 mensen gingen je voor!!!

En als je niet tevreden bent, krijg je binnen 30 dagen gewoon je geld terug! Voor mij is Blijvend Zelfvertrouwen een van de beste investeringen in mezelf geweest, waar ik de rest van m’n leven profijt van heb! Hier lees je mijn review over deze effectieve e-cursus!

e-cursus blijvend zelfvertrouwen Logo

Wil jij vol zelfvertrouwen en zelfverzekerd spreken voor groepen? Dan is dit dé oplossing!

JA! Dat wil ik! Stuur mij door naar de kortingspagina

Populaire blogs gelezen door anderen:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *